نت خوانی و خطوط حامل و اکتاوهای پیانو

بالا رفتن روی خطوط حامل

شاید نت دوی وسطف نت مهم و خوش صدایی باشد، ولی تنها نتی نیست که از مزایای خطوط اضافه بهره مند می شود. خطوط اضافه می توانند بالای کلید سل یا پایین کلید فا هم باشند. نت هایی که بالاتر از کلید سل هستند، نت های بالاتر یا زیرتر هستند و سمت راست پیانو قرار دارند. در مقابل، نت هایی که پایین تر از کلید فا نوشته می شوند، نت های بم هستند که سمت چپ پیانو قرار دارند.

مثلا، خط بالایی کلید سل، نت فا است. درست روی این خط، نت بعدی یعنی سل می نشیند. بعد از سل، یک سری خطوط اضافه ی جدید وارد عمل می وند.

همین اتفاق در پایین خطوط حامل کلید فا هم می افتد. خطوط اضافه، پایین خط سل و نت فا که درست زیر آن چسبیده، می آیند. شکل زیر محدوده ی وسیعی از خطوط اضافه را روی خطوط حامل مضاعف و جای آنها را روی پیانو نشان داده است.

یک اکتاو بالا، یک اکتاو پایین

شاید خواندن و نوشتن خطوط اضافه ای که خیلی بالا یا خیلی پایین هستند کمی سخت باشد. چون اگر تمام مدت از خطوط اضافه استفاده کنید، خیلی جا می گیرد و خواندن شان هم ممکن است دشوار باشد. به همین علت، آهنگسازان، خط اکتاو یا اتاوا را ابداع کرده اند که به شما می گوید نتی را که نوشته شده باید یک اکتاو بالاتر یا پایین تر بزنید. علامت اختصاری 8va یعنی یک اکتاو بالاتر و 8vb یعنی یک اکتاو پایین تر بوازید.

حل کردن معمایی که بین خطوط حامل در کمین است

وجود نت دوی وسط بسیاری از ابهامات درباره ی خطوط حامل را بر طرف می کند. مثلا این که:

• اگر نت سل و کلید سل خیلی مهم هستند، چرا نت سل درست وسط کلید سل نیست؟
• به همین ترتیب، چرا نت فا وسط کلید فا نیست؟

جواب هر دوی این سوالات، این است که قرار گرفتن نت های سل و فا روی خطوط حامل، از فاصله شان با نت دوی وسط تعیین می شود. ببینید دوی وسط در دنیای موسیقی چه جایگاه مهمی دارد.